گربه پرشین

گربه‌ها به حیوانات پستاندار تقریباً کوچک اندامی گفته می‌شود که گوشتخوارند و بدن آن‌ها معمولاً از خز پوشیده شده‌است و از خانواده گربه‌سانان به‌حساب می‌آیند. گربه‌های اهلی را که در خانه نگهداری می‌شوند، گربه‌های خانگی می‌گویند. تقریباً حدود 10000 سال است که انسان‌ها گربه‌ها را اهلی کرده‌اند.

گربه ها یکی از انواع محبوب‌ترین حیوانات خانگی در جهان هستند و گاهی انسان‌ها آن‌ها را  برای شکار حیوانات موذی مثل موش نگهداری می‌کنند و گاهی به عنوان همدم. وقتی گربه‌ها هنوز به سن بلوغ نرسیده باشند، به آن‌ها توله گربه می‌گویند. همچنین به گربه‌های ماده بالغ عقیم‎نشده ملکه (Queen) و به گربه‌های بالغ نر عقیم‌نشده، تام (Tom) گفته می‌شود.

حدود 60 نوع نژاد گربه در دنیا وجود دارد که به صورت موکوتاه، موبلند و بدون مو هستند. به گربه‌هایی که نژاد خاصی ندارند، اگر دارای موهای کوتاه باشند، در اصطلاح DSH (Domestic Shorthair) و به گربه‌های بدون نژاد با موهای بلند، DLH (Domestic Longhair) گفته می‌شود.

کلمه گربه به دیگر خانواده گربه‌سانان نیز اطلاق می‌شود که می‌تواند گربه‌های بزرگ جثه‌ای مثل شیر و ببر و پلنگ یا گربه‌های کوچک جثه‌ای مثل گربه‌وحشی و… باشند.

نژادهای مختلف گربه

همان‌طورکه گفتیم گربه‌ها نژادهای مختلفی دارند که برخی از آن‌ها به صورت طبیعی به‌وجود آمده‌اند و برخی دیگر نژادهایی هستند که در اصطلاح جهش یافته‌اند. در ادامه به برخی از محبوب‌ترین نژادها می‌پردازیم:

• گربه پرشین (Persian cat)
• گربه مین‌کوون(Maine Coon)
• گربه امریکایی موکوتاه (American Shorthair)
• گربه اگزاتیک موکوتاه (Exotic Shorthair)
• گربه رگ‌دال (Ragdall)
• گربه برمیز (Burmese)
• گربه ارینتال (Oriental)
• گربه اسفینکس (Sphynx)
• گربه راشین بلو (Russian Blue)
• گربه بنگال (Bengal)
• گربه بریتانیایی موکوتاه (British Shorthair)

همان‌طورکه می‌بینید گربه پرشین در رأس این لیست قرار دارد، چراکه به دلیل ظاهر منحصر به‌فردش، در دنیا طرفداران زیادی دارد.

پرشین‌کت یا گربه ایرانی

گربه‌های پرشین بیشتر از همه به‌خاطر صورت‌های تخت ( در اصطلاح فلت)، چشم‌های درشت و موهای بلندشان معروف هستند؛ ولی این گربه ‎های زیبا، ویژگی‌هایی فراتر از ظاهر را دارند. در ادامه این مقاله حقایق جالبی را در مورد گربه‌های پرشین خواهید خواند:

1. خاستگاه گربه پرشین :

هرچند که قدمت گربه‌های پرشین به قرن 17 میلادی بازمی‌گردد، ولی خاستگاه واقعی آن‌ها همچنان در هاله‌ای از ابهام است. بسیاری بر این باورند که گربه پرشین از منطقه پرشیا (ایران کنونی) آمده است و دلیل نامگذاری این گربه هم به‌خاطر نام منطقه‌ای است که از آنجا آمده است؛ ولی برخی دیگر بر این باورند که منشأ ژنتیکی گربه پرشین در جایی در غرب اروپاست.

در همین خصوص داستانی هست که می‌گوید روزی تاجری ایتالیایی 8 گربه پرشین را برای تولیدمثل از ایران به غرب اروپا برد و بدین صورت، گربه پرشین به اروپا و از آنجا به سراسر دنیا رفت.

2. انواع گربه پرشین و رنگ هرکدام از آن‌ها :

وقتی نام گربه پرشین را می‌شنویم ناخودآگاه تصویری از یک گربه با صورتی پهن و تخت و چشم‌های درشت و آبی و موهای بلند سفید درحالی‌که روی مبلی لم داده، به ذهنمان خطور می‌کند. برخلاف این تصور، گربه‌های پرشین انواع گوناگونی دارند. این تنوع هم در رنگ مو و هم در شکل ظاهری سر و صورت و هم در سایز قابل مشاهده است که عبارتند از:

• پرشین صورت عروسکی (Dollface Persian) یا پرشین کلاسیک :

اولین و اصیل‌ترین نژاد گربه پرشین هستند و هیچ دستکاری ژنتیکی در نژاد آن‌ها صورت نگرفته است. شکل طبیعی سر در گربه پرشین کلاسیک، مشکلات چشمی و تنفسی و همچنین اختلال در بلع موادغذایی را به حداقل رسانده است. این در حالی است که در پرشین‌های صورت تخت یا فلت فیس، مشکلات چشمی شایع است.

رنگ چشم در گربه‌های پرشین دال فیس می‎تواند آبی، کهربایی، سبز، مشکی، شکلاتی و… باشد. رنگ موهای این گربه، چندرنگ، دودی، سفید، نقره‎ای و… است.

•  گربه پرشین هیمالین

گربه‌های پرشین هیمالین، ترکیبی از دو نژاد گربه سیامی و پرشین‌کت هستند. عمده شهرت گربه سیامی، به خاطر چشم‌های آبی و صورتی با سایه تیره رنگ زیبایی است که در امتداد صورتش محو می‌شود. از ترکیب این نژاد با گربه‌های پرشین موبلند، نژاد گربه پرشین هیمالین به‌وجود آمده است.

معمولاً گربه‌های هیمالین را از روی چشم‌های آبی، گوش‌های کوتاه و بینی کوچک، دست و پاهای کوتاه با پنجه‌های قرص و محکم و صورت گرد و پر از مو می‌شناسند. اخلاق گربه هیمالین مثل بیشتر گربه‌های پرشین آرام و خونسرد است.

• گربه پرشین عروسکی یا فنجانی (Teacup)

پرشین عروسکی کوچکترین نژاد پرشین‌هاست. گربه‌های پرشین عروسکی تقریباً نصف گربه‌های معمولی قد و وزن دارند، یعنی چیزی در حدود 5/2 تا 3 کیلوگرم وزن و 30 الی سانتی‌متر40، قد. توجه داشته باشید این گربه‌ها علیرغم اینکه بسیار زیبا و دوست داشتنی هستند، نسبت به سایر نژادهای پرشین، بیشتر در معرض بیماری قرار دارند.

• گربه پرشین فلت فیس یا صورت تخت

این گونه از گربه‌ها در نتیجه یک جهش ژنتیکی پا به عرصه حیات گذاشتند و تا پیش از سال 1950 خبری از آن‌ها نبود. از نظر ظاهری گربه فلت فیس، دادای اندامی کوتاه، کمی تپل و پشمالو است، سر این گربه‌ها گرد است و گوش‌های کوتاهی دارد. همان‌طورکه از نام این گربه‌ها مشخص است، صورتشان تخت است و بینی خیلی کوچکی دارند که بین دو چشمهای شکاک و گردشان قرار گرفته است. گربه پرشین صورت تخت، برعکس صورت اخمو و شکاکی که دارد، خیلی آرام و دوست‌داشتنی است. گربه‌های پرشین فلت فیس مهربان و خونگرم هستند و با صاحبانشان و کودکان رابطه خوبی برقرار می‌کنند و بیشتر تمایل دارند که تنها گربه یک خانه آرام و کم جمعیت باشند.

برای مراقب و نگهداری از گربه فلت فیس، باید روزانه موهای او را شانه بزنید، سلامت و تمیزی گوش‌هایش را چک کنید و از همه مهم‌تر، هر روز وقتی را به تمیزکردن چشم‌هایش اختصاص دهید.

• گربه پرشین چین‌چیلا

چین‎چیلاهای خوشگل به چشم‌های سبز زمردی یا آبی خوش‎رنگشان معروف هستند و وجه تمایزی که دارند، یک خط چشم مشکی پررنگ است که زیبایی آن‌ها را دوچندان کرده است. دور دهان و بینی قرمزرنگ کوچک چین‎چیلاها هم یک سایه سیاه رنگ وجود دارد. پوشش بدن گربه چین‎چیلا بیشتر به رنگ سفید روشن و براق است، ولی در رنگ‌های دیگر مثل طوسی و طلایی هم دیده می‌شود.

از خصوصیات گربه چین‌چیلا، می‌توان به باهوش بودن و رابطه خوبی که با صاحبخانه دارد، اشاره کرد. چین‌چیلاها نسبت به دیگر نژادهای گربه پرشین، کمی شیطنت دارند و اگر مورد اذیت و آزار قرار بگیرند، ممکن است برخورد خشنی بکنند. برای همین توصیه می‌شود در صورتی که در خانه بچه کوچک دارید، از چین‌چیلا نگهداری نکنید.

برای نگهداری از این جذاب لعنتی، باید هر روز موهایش را شانه کنید، به بهداشت چشم‌ها، گوش‌ها و دندان‌هایش رسیدگی کنید و همچنین محبتتان را تا می‌توانید نثارشان کنید؛ چون این گربه‌ها عاشق توجه و محبت هستند.

3. موی گربه پرشین :

یکی از ویژگی‎های بارز گربه پرشین، موهای بلند آن است. این موها در واقع از دو لایه تشکیل شده‌اند. لایه زیرین که کوتاه و خز مانند است و لایه بیرونی که بلند و ابریشم مانند است.

اگر تصمیم دارید، گربه پرشینی را به خانه بیاورید با اینکه همین الان یک گربه پرشین زیبا دارید به شما توصیه می‌کنیم که از یک جاروبرقی قوی به صورت روزانه استفاده کنید و همیشه یک رول پرزگیر در دسترس داشته باشید؛ تازه بهتر است از این به بعد کمتر لباس‌های تیره‌رنگ بپوشید.

4. گربه‌های پرشین، خیلی بالا و پایین نمی‌پرند :

برخلاف سایر نژادهای گربه، پرشین‌ها، نمی‌توانند جهش‌های بلند بکنند یا روی وسایل خانه از این سو به آن سو بپرند. علت این امر درواقع در استخوان‌بندی آن‌هاست که به نسبت سایر نژادها، آیرودینامیک کمتری دارد، برای همین ترجیح می‌دهند روی زمین راه بروند تا در ارتفاع، بالا و پایین بپرند.

5. نگهداری از گربه ‎های پرشین دشوار نیست : 

به‌خاطر ظاهر اشرافی گربه‌های پرشین، این تصور به ذهن خطور می‌کند که نگهداری و مراقبت از گربه‌های پرشین نیاز به صرف وقت و هزینه زیادی دارد ولی حقیقت این است که این نژاد نگهداری پیچیده‌ای ندارد فقط کافی است هر شش هفته یک بار حمام شود تا مطمئن شوید آلودگی و گرد و غبار روی موهای بلند گربه پرشین وجود ندارد. همچنین تمیزکردن اشک چشم این نژاد به دلیل اینکه ممکن است تبدیل به خال زیر چشم شود، باید در برنامه روزانه شما قراربگیرد.

همچنین برخی از صاحبان گربه‌های پرشین موهای این نژاد را اصلاح کرده یا کاملاً کوتاه می‌کنند، چنانچه شما جزء این دسته از گربه‌داران نیستید، بهتر است برای جلوگیری از درهم تابیده شدن موهای بلند گربه‌تان، به طور مرتب آن‌ها را برس بکشید.

خصوصیات و رفتار گربه پرشین

 

گربه پرشین، یک حیوان خانگی محترم، مؤدب و آرام شناخته می‌شود. این گربه می‌تواند از نشستن روی مبل و نظاره‌کردن محیط اطراف لذت ببرد. این گربه بهترین محل برای نشستن و خوابیدن را خودش انتخاب می‌کند.

گربه‌های پرشین با اهالی خانه مهربان و رفیق هستند و می‌توانند برای ساعت‌ها با آن‌ها بازی کنند و کلی لذت ببرند، اما هنگام ورود  مهمان و افراد ناشناس آنقدرها راحت نیستند.

گربه پرشین برای آن دسته از افرادی است که دوست دارند خانه‌ای آرام داشته باشند. البته در حین آرامش، یک گربه پرشین می‌تواند باعث تغییراتی در خانه شود و به زندگی آن‌هارنگ و بویی دهد.

صدای میوی این گربه‌ها کاملاً زیبا و آرام است، تن صدایش شبیه به گربه‌های دیگر نیست و گوش را آزار نمی‌دهد.

از گربه پرشین بعید است که روی تاقچه یا کابینت آشپزخانه بپرد یا روی یخچال بنشیند. این گربه به محیطی که در اختیارش می‌گذاریم، قانع است و زمانی که در بیرون از خانه هستیم، روی صندلی یا تخت دراز خواهد کشید و منتظر ما خواهد بود تا برگردیم.

مشکلات سلامتی گربه پرشین

هر دو نوع گربه اصیل و نژاد ترکیبی (دورگه)، مشکلات سلامتی دارد و گربه پرشین نیز از این قاعده مستثنی نیست و اغلب مشکلات این گربه مربوط به ساختار صورت یا حساسیت‌های زیاد این گربه می‌شود:

• تنفس این گربه با سر و صدا همراه است و به دلیل سوراخ های کوچک بینی با مشکل انجام می‌شود.
• دندان‌های فک بالا و پایین این حیوان خانگی با همدیگر هم‌خوانی ندارند.
• اشک چشم این نژاد زیاد است.
• چشم‌ها جوری قرارگرفته‌اند که در معرض آسیب هستند.
• به گرما حساس هستند.
• بیماری‌های کلیوی (پلی‌کیستیک) در این نژاد دیده می‌شود.

Seborrhea oleosa:

یک بیماری پوستی است که موجب خارش، قرمزی و ریزش مو می‌شود.

غذای مورد علاقه گربه پرشین

غذای گربه پرشین نقش خیلی مهمی در سلامتی این حیوان ایفا می‌کند برای همین باید غذای مناسب به این نژاد از گربه داده شود. گربه‌های پرشین به‌خاطر ویژگی‌های فیزیکی خاصی که دارند و همچنین خلق‌و‌خوی منحصربه‌فردشان، باید غذاهای خاص خود را بخورند تا همواره سالم و سرحال باقی‌بمانند.

گربه پرشین چرا به غذای متفاوتی نیاز دارد؟

گربه پرشین حدوداً ۸ تا ۱۱ سال عمر می‌کند، البته به‌شرطی که نگهداری از گربه به‌درستی انجام شود. غذای گربه پرشین هم یکی از مهم‌ترین فاکتورها در نگهداری از این گربه است.

همان‌طورکه گفتیم، گربه پرشین به‌خاطر ویژگی‌های منحصربه‌فردی که دارد، نیازهای غذایی متفاوتی دارد؛ برخی از این ویژگی‎ها عبارتند از:

• تنبل‌بودن و کم‌تحرکی
• بلندبودن موها
• داشتن پوزه‌تخت
• مستعد برخی بیماری‌ها
• بداشتها‌بودن گربه پرشین

به گربه پرشین چه غذاهایی باید داد؟

1. غذای گربه پرشین باید غنی از اسیدهای چرب ضروری و ویتامین‌های لازم برای پوست و مو باشد. از آن‌جایی‌که مهم‌ترین ویژگی ظاهری گربه پرشین، پوشش بدنش است، به‌همین‌دلیل غذای گربه پرشین باید غنی از ویتامین‌های مفید برای پوست و مو مانند بیوتین و اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ باشد. درغیراین‌صورت بهتر است این ویتامین‌ها و اسیدهای چرب ضروری را از طریق مکمل‌ها دریافت کند.
2. غذای گربه پرشین باید از تشکیل گلوله‌های مویی داخل معده جلوگیری کند.

با این‌که موهای بلند پرشین‌ها خیلی زیباست ولی مشکلاتی را هم به همراه دارد. گربه پرشین هر روز خود را نظافت می‌کند و این کار را با لیسیدن موها انجام می‌دهد. بزاق گربه حاوی ماده‌ای است که موها را تمیز و ضدعفونی می‌کند و  زبان گربه به دلیل داشتن پرزهای سفت و زبر، مثل شانه عمل‌کرده و گربه با لیسیدن، آن‌ها را شانه می‌کند.

لیسیدن مداوم موها باعث می‌شود موهای جدا شده از پوست، خورده شوند و در داخل معده گربه پرشین، گلوله‌های مویی به‌وجود بیایند. اگر غذای گربه پرشین شما مناسب برای رفع این گلوله‌های مویی (هربال) نباشد، گربه با مشکل مواجه می‌شود.

ایجاد گلوله‌های مو در معده در گربه پرشین

تجمع این گلوله‎ های مویی در معده گربه می‌تواند مشکلاتی مانند انسداد دستگاه گوارش را به‌وجود آورد و نشانه‌های بالینی آن استفراغ، بی‎اشتهایی و بی‌حالی است.

گلوله‌های مو یا تریکوبیزار، در بین بیماری‌های گربه یک بیماری مهم و متداول به شمار می‌آید. به‌همین دلیل یکی از مهم‌ترین نکته‌ها در مورد نگهداری از گربه پرشین این است که مراقب تشکیل گلوله‌های مویی باشید.

راه حل جلوگیری از تشکیل گلوله‌های مویی

• استفاده از غذای خشک گربه پرشین هربال (از بین برنده گلوله‌های مو)
• استفاده روزانه از مالت برای گربه پرشین

چنانچه گربه پرشین دارید، هر روز حدود ۴ سانتی متر (از داخل تیوپ) مالت گربه به او بخورانید. مالت مخصوص گربه به صورت آماده موجود است.

۳. غذای گربه پرشین باید به گونه‌ای باشد که از ایجاد سنگ‌های ادراری پیشگیری کند.

یکی از بیماری‎های گربه پرشین که در گربه پرشین نر عقیم‌شده بیشتر دیده می‌شود، بروز سنگ‌های ادراری است. این سنگ‎ها در گربه‎هایی که کم آب میخورند و از غذای خشک استفاده میکنند بیشتر دیده می‌شود.

به‌همین‌خاطر اگر گربه پرشین شما نر و عقیم شده است، حتماً به نکات زیر توجه کنید:

•  آب فراوان و تازه همیشه در دسترس باشد.

هر ۲-۳ روز یکبار به جای غذای خشک، غذای کنسروی به گربه داده شود.

نکاتی در مورد ظرف آب گربه پرشین

گربه ها به صورت غریزی برای نوشیدن آب وسواس زیادی به‌خرج می‎دهند. آبی که یک روز در دمای اتاق راکد مانده باشد، از نظر یک گربه پرشین، قابل استفاده نیست.

• حتماً ظرف آب به صورت مرتب شستشو شود تا لایه لزجی که روی کف و دیواره‌ها می‌نشیند، پاک شود.
• ظرف آب را در جایی دور از محلی که غذا می‌خورد، قرار دهید.
• برای راحتی کار می‌توان از ظرف‌های آب اتوماتیک استفاده کرد.

۴. غذای گربه پرشین باید کم‌کالری و رژیمی باشد.

گربه‌های پرشین خانگی تنبل هستند، یعنی فعالیت کمی دارند و فعالیت کم یعنی سوزاندن کالری کمتر.

به همین دلیل گربه‌های پرشین، بخصوص گربه‌های پرشین بالغ و عقیم‌شده به شدت در معرض چاقی و اضافه وزن قرار دارند.

اضافه وزن و چاقی در گربه‎ها یک مشکل جدی به حساب می‌آیدای‌آید چون باعث بروز بیماری‎هایی نظیر دیابت و آرترز در گربه‎ها می‌شود و عمرشان را کوتاه می‎کند.

نکته‌هایی برای پشگیری از اضافه وزن گربه‌های پرشین

• تحت هیچ شرایطی غذای اضافه به گربه‌های پرشین ندهید.
• برای گربه‌های بالای ۶ ماه، در روز، ۲ وعده غذا کافی است.
• اگر گربه پرشین شما از غذای خشک تغذیه می‌کند، بهتر است این غذا  کم‌کالری بوده و برای گربه‌های پرشین  مناسب باشد.
• با گربه پرشین بازی کنید. پرشین‌ها کم تحرک هستند و این برای سلامتی آن‌ها مضر است. هر روز حداقل ۲۰ دقیقه وقت برای بازی با گربه پرشین اختصاص دهید.

۵. به گربه پرشین غذای خوش خوراک بدهید.

مشکلی که اکثر  مردم با نگهداری گربه پرشین دارند، این است که این گربه هر غذایی را نمی‌خورد و در انتخاب غذا خیلی وسواسی عمل است. درکل گربه پرشین باید غذایش را دوست داشته باشد، وگرنه تحت هیچ شرایطی آن را نمی‌خورد.

۶. شکل و اندازه دانه‌های غذای خشک گربه‌های پرشین باید مخصوص باشد.

گربه‌های پرشین به‌خاطر صورت تختی که دارند، نمی‌توانند هر غذایی را به راحتی از داخل ظرف بردارند و بخورند. برای همین از غذاهایی که دانه‌های  ریز یا X شکل دارند، اجتناب کنید.

اگر می‌خواهید غذای خانگی به گربه پرشین خود بدهید، گوشت داخل غذا را کاملاً خورد کنید.

یک نکته‌ در مورد ظروف آب و غذای گربه‌های پرشین

به دلیل اینکه صورت گربه‌های پرشین تخت است، ظرف آب این گربه‌ها بهتر است کم عمق باشد تا حیوان  بتواند به راحتی از آن آب بنوشد.

در سطور قبل در مورد عادات تغذیه‎ای و حساسیت‎های گربه‎های پرشین سخن گفتیم و اینکه تغذیه این حیوان تا چه میزان می‌تواند در سلامتش مؤثر باشد.

غذای خانگی برای گربه پرشین مفید است؟

غذای خانگی (البته غذایی که مخصوص گربه تهیه شده باشه؛ نه غذای سفره) شاید از نظر قیمت، مقرون به صرفه‌تر باشد، اما فقط درصورتی توصیه می‎شود که‎ با مشورت دامپزشک تهیه شود؛ از طرفی غذاهای تجاری مثل غذاهای خشک و غذاهای کنسروی طوری تهیه شده‌اند که تمام مواد مغذی و ویتامین‌های موردنیاز بدن گربه پرشین را تأمین ‌کنند، یعنی با استفاده از آن‌ها دیگر لازم نیست نگران کمبود ویتامین یا مواد مغذی دیگر باشید.

سخن‌پایانی

اگر به ‎دنبال یک همدم زیبا و بازیگوش هستید که نگهداری آسانی داشته ‎باشد، انواع گربه پرشین را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

گربه‎ های پرشین آرام و باوقار هستند و می توانند با تمام اعضای خانواده ارتباط برقرار کنند. مطالعه در خصوص چگونگی شرایط نگهداری، خلق و خوی گربه پرشین و … قبل از اقدام به سرپرستی گرفتن آن‌ها لازم است.